Zagroda Jamneńska to zalążek skansenu, który ma szansę na rozbudowę, nowe funkcje i jeszcze większe zainteresowanie turystów. Inicjatywę w tej sprawie podjęli Radni Województwa Zachodniopomorskiego z Koszalina, wnioskując o dotację celową na „opracowanie projektu rozbudowy programu Zagrody”. Podczas kwietniowej sesji sejmik przyjął stosowną uchwałę, a dziś (6 czerwca) podpisano dokumenty przyznające dofinansowanie Gminie Miasto Koszalin.
– Zagroda Jamno jest śladem po niezwykłej przeszłości tej części Pomorza. Ukazuje oryginalność i bogactwo kultury, która się tu rozwijała – mówiła Anna Bańkowska po podpisaniu umowy dotacyjnej.– Historia Jamna, życie jego dawnych mieszkańców, rzemiosło, sztuka ludowa, zwyczaje i obrzędy – to wszystko fascynuje nie tylko etnografów. Zagroda przyciąga turystów i mieszkańców całego Pomorza Zachodniego. Jako samorząd województwa chcemy wspierać to wyjątkowe miejsce, wzmacniać jego funkcje kulturalno-naukowe i edukacyjne – dodała członkini Zarządu Województwa Zachodniopomorskiego.
Dotacja (50 tys. zł) z budżetu Województwa Zachodniopomorskiego zostanie przeznaczona na przygotowanie dokumentu, który pozwoli „rozpoznać możliwości prawne, konserwatorskie i techniczne poszerzenia zabudowanej rekonstrukcji Zagrody o zabytkowe obiekty”. Celem jest stworzenie w Jamnie „nowoczesnej placówki w typie ekomuzeum ukazującego pełnię bogactwa kultury jamneńskiej”.Przedmiotem prac będzie również opracowanie programu dla nowo utworzonej przestrzeni, w tym wprowadzenie takich elementów jak hodowla zwierząt, pokazy prac gospodarskich związanych z rybołówstwem, produkcją żywności, a także prezentacją wymarłych zawodów takich jak bednarstwo czy tkactwo.
Zagroda ma stać się markowym produktem turystycznym Pomorza Zachodniego, jedną z atrakcji wschodniej części województwa, ośrodkiem promocji ludowej kultury pomorskiej. W projekcie rozbudowy przewidziana ma być również infrastruktura do obsługi turystów – punkt informacyjny, parkingi, gastronomia, baza noclegowa, stoiska z pamiątkami itp..
Warto przypomnieć, że Zagroda Jamneńska została otwarta w 2019 roku (budowa trwała od lipca 2017 r.) Koszt inwestycji prowadzonej przez Gminę Miasto Koszalin wyniósł ponad 5 mln zł. Urząd Marszałkowski – ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego – dofinansował przedsięwzięcie kwotą blisko 2,5 mln zł.
Na terenie dawnej podkoszalińskiej wsi, a dziś dzielnicy miasta, zrekonstruowano kmiecą chałupę, w której podziwiać można najbardziej charakterystyczne wytwory kultury materialnej dawnych jamneńczyków. Natomiast w zbudowanej obok stodole odbywają się warsztaty, pokazy (np. plecionkarstwa czy wyorbu pieczywa) zajęcia edukacyjne, projekcje filmów i inne imprezy kulturalne. Mieści się tam również biuro Działu Etnografii Muzeum w Koszalinie.
Wystawa przedstawiająca życie w XIX-wiecznym Jamnie składa się z dwóch części. Interaktywnej, gdzie można między innymi obejrzeć makietę dawnej wsi lub przebrać się w kopię stroju jamneńskiego. W drugiej części – wystawienniczej – można zobaczyć, jak żyli mieszkańcy Jamna, z jakich sprzętów korzystali. Znajdują się tam unikatowe polichromowane meble, przedmioty codziennego użytku, narzędzia gospodarskie. Bystre oko wypatrzy również jamneńskie julki – skrzaty z ludowych podań. Wystawie towarzyszy aplikacja mobilna – przewodnik „Z Julkami w chacie”. Druga aplikacja „Z Julkami po Jamnie” wychodzi poza teren Zagrody i zachęca do spaceru po dawnej wsi.
Podczas tworzenia tego unikatowego miejsca nakręcono film poświęcony kulturze wsi i przygotowano aplikację „Z Julkami w chacie jamneńskiej” wykorzystującą lokalną legendę. Odwiedzający mogą także skorzystać z trasy rekreacyjnej pn. „Śladami pozostałości historycznych zabudowań w Jamnie”.
Źródło: WZP