W konkursie Innowacyjny Samorząd co roku nagradzane są gminy, miasta, powiaty i województwa, mogące pochwalić się najbardziej innowacyjnymi projektami, które stają się inspiracją dla innych jednostek samorządu terytorialnego. Organizatorem konkursu jest Serwis Samorządowy PAP. W tym roku, po raz kolejny, konkurs honorowym patronatem objął Prezes Rady Ministrów Mateusz Morawiecki.
W tegorocznej edycji konkursu samorządy zgłaszały projekty związane z rozwojem e-usług oraz inteligentne rozwiązania z zakresu zarządzania infrastruktura miejską. Nowe pomysły pojawiły się też w obszarze edukacji, ochrony środowiska oraz usług społecznych.
Prezes zarządu Polskiej Agencji Prasowej Wojciech Surmacz podziękował samorządowcom za udział w czwartej edycji konkursu Innowacyjny Samorząd 2023. Pogratulował też zwycięzcom, którzy zgłosili najbardziej innowacyjne projekty.
List gratulacyjny do uczestników konkursu przesłał premier Mateusz Morawiecki. Wyraził uznanie, że w trudniej sytuacji, pandemii oraz kryzysu wywołanego wojną w Ukrainie samorządowcy mieli odwagę działać na rzecz innowacyjności.
Minister rozwoju i technologii Waldemar Buda – gospodarz obiektu, w którym odbyła się gala, zaznaczył, że mówienie o innowacyjności w kontekście samorządu staje się czymś oczywistym, choć jest to dla administracji publicznej wyzwanie.
„Z punktu widzenia administracji, w porównaniu z przedsiębiorcami, jest dużo trudniej być innowacyjnym. Jest dużo trudniej przekonać władze lokalne, radę, żeby angażować się w innowacyjny projekt, który zawsze wiąże się z nutą niepewności i pewną dozą ryzyka” – mówił Waldemar Buda. „To jest droga nie do uniknięcia. Dzisiaj usługi publiczne można budować na bazie innowacyjności, bo one wtedy są przyjazne dla mieszkańców” – dodał.
Do konkursu zgłoszono w sumie 244 projekty. Najwięcej, bo aż 73 wpłynęło w kategorii gmin miejskich. Gminy wiejskie złożyły 53 projekty, gminy miejsko-wiejskie – 41, duże miasta – 36, powiaty – 27, województwa – 14.
Zgłoszone projekty oceniała kapituła w składzie: dyrektor biura Związku Powiatów Polskich Rudolf Borusiewicz, prezes Unii Miasteczek Polskich Grzegorz Cichy, prof. Stanisław Łobejko ze Szkoły Głównej Handlowej, pełnomocnik Prezesa Rady Ministrów ds. GovTech Justyna Orłowska, dr Tomasz Pilewicz ze Szkoły Głównej Handlowej, dyrektor biura Związku Miast Polskich Andrzej Porawski, dyrektor biura Związku Gmin Wiejskich RP Leszek Świętalski oraz redaktor naczelna Serwisu Samorządowego PAP Anna Banasik.
Patronami konkursu Innowacyjny Samorząd 2023 są: Ministerstwo Rozwoju i Technologii, Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, GovTech oraz korporacje samorządowe: Związek Województw Rzeczpospolitej Polskiej, Związek Powiatów Polskich, Unia Metropolii Polskich im. Pawła Adamowicza, Związek Miast Polskich, Unia Miasteczek Polskich, Związek Gmin Wiejskich Rzeczpospolitej Polskiej. Partnerami strategicznymi konkursu i gali byli: Play, Polski Fundusz Rozwoju, Agencja Rozwoju Przemysłu S.A., Anwil S.A..
Lista nagrodzonych samorządów
Gminy wiejskie
I miejsce – gmina Łubniany za projekt „Siła partnerstwa – zarządzanie i eksploatacja siecią wod.-kan. w trybie partnerstwa publiczno-prywatnego”.
Gmina Łubniany udostępniła infrastrukturę i projektuje nowe elementy sieci, a prywatna spółka ponosi koszty konserwacji, modernizacji i wymiany eksploatowanych urządzeń. Umowa, która została podpisana na 10 lat, zakładała m.in, że podmiot prywatny będzie płacił samorządowi za dzierżawę infrastruktury wodociągowo-kanalizacyjnej. Dodatkowo firma wybuduje przepompownię ścieków w Luboszycach. W ciągu dwóch pierwszych lat trwania umowy partner prywatny wykona przegląd i modernizację 760 najstarszych przydomowych przepompowni ścieków, gdyż na terenie gminy funkcjonuje kanalizacja ciśnieniowa.
II miejsce – gmina Starogard Gdański za utworzenie, z zastosowaniem nowoczesnych rozwiązań, 200 nowych miejsc w przedszkolach dla najmłodszych mieszkańców gminy.
III miejsce – gmina Michałowice za projekt eBOI – Elektroniczne Biuro Obsługi Interesanta.
Wyróżnienia: Dębica, Łubniany, Szemud, Rokietnica, Baligród, Trzciana, Czerwonak, Potęgowo, Bieliny, Przemęt, Świdnica.
Gminy miejsko – wiejskie
I miejsce – gmina Pleszew za Pierwsze w Polsce miasto 15-minutowe
Pleszew jako pierwszy w Polsce rozpoczął wdrażanie idei piętnastominutowego miasta, w którym wszystko, co jest potrzebne do życia mieszkańców, znajduje się na wyciągnięcie ręki. W ciągu maksymalnie kwadransa można dostać się do najważniejszych punktów w mieście: szkoły, urzędu, sklepu, przychodni czy instytucji kultury lub miejsc sportu i rekreacji. Dzięki koncepcji miasta piętnastominutowego Pleszew staje się dobrym miejscem do życia.
II miejsce – gmina Grodzisk Mazowiecki za Planetarium i obserwatorium astronomiczne.
III miejsce – gmina Kępice za projekt SMOK – System Monitorowania Odpadów Komunalnych
Wyróżnienia: Strzegom, Więcbork, Syców, Proszowice, Miechów, Brwinów, Orzysz, Śmigiel, Brwinów, Września, Miechów.
Miasta
I miejsce – Ustka za projekt „Smart Biuro”
W Urzędzie Miasta Ustka został zainstalowany innowacyjny system IoT o nazwie „Smart Biuro”, który umożliwia zdalne sterowanie i zarządzanie wieloma funkcjami w biurze za pomocą aplikacji na smartfonie, przeglądarce internetowej, smart zegarku, pilotów, guzików i innych urządzeń. Jednym z głównych zastosowań systemu jest kontrola temperatury w budynku. „Smart Biuro” pozwala na automatyczne dostosowanie temperatury w indywidualnych pomieszczeniach. System informuje przez głośniki m.in. o potrzebie zamknięcia okien przy znacznym spadku temperatury lub przy zbyt długim czasie otwarcia.
II miejsce – Gliwice za projekt „Automatyzacja systemu predykcji produkcji ciepła dla Gliwic”, opartego na sztucznej inteligencji.
III miejsce – Tychy za Inteligentny System Sterowania i Zarządzania Ruchem.
Wyróżnienia: Nowy Dwór Mazowiecki, Podkowa Leśna, Pruszcz Gdański, Ełk, Sandomierz, Bielsko-Biała, Kołobrzeg, Rzeszów (dwa wyróżnienia), Ostrowiec Świętokrzyski.
Duże miasta
I miejsce – Gdańsk za projekt „Podatkowy robot”
Projekt polega na automatyzacji procesów w zakresie podatku od nieruchomości osób fizycznych – wprowadzenie przez „robota” informacji podatkowej IN-1 do systemu dziedzinowego, przesłanej do urzędu drogą elektroniczną. „Robot” generuje decyzję, tworzy sprawę w systemie obiegu dokumentów (EZD) oraz wysyła ją do podatnika. Po odbiorze decyzji „robot” wprowadza UPO do systemu dziedzinowego. Proces automatyzacji został również wdrożony przy masowej wysyłce decyzji podatkowych w ramach corocznej tzw. „akcji wymiarowej”. Gdańsk jest pierwszym miastem w Polsce, które zastosowało takie rozwiązanie.
II miejsce – Lublin za projekt „Ogrody deszczowe. Dobrze nawodnione miasto”.
III miejsce – Wrocław za projekt „Zielony pająk – mapa dostępności do infrastruktury komunikacyjnej”.
Wyróżnienia: Kraków, Poznań, Gdańsk, Gdynia (dwa wyróżniania), Bydgoszcz, Łódź, Lublin.
Powiaty
I miejsce – powiat poznański za projekt „Aromatorium – Biblioteka Zapachów” w Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym dla Dzieci Niewidomych w Owińskach, prowadzonym przez powiat poznański
Aromatorium powstało w Ośrodku dla Dzieci Niewidomych w Owińskach. Nie ma takiego drugiego na mapie Polski i Europy. Przeznaczone jest na zajęcia edukacyjne dla dzieci z dysfunkcjami wzroku, ale także jest to miejsce, które można odwiedzić w zabytkowych, osiemsetletnich budynkach byłego cysterskiego klasztoru. Zajęcia z aromaterapii niosą ze sobą nowe możliwości rewalidacyjne i edukacyjne dla wychowanków. W perspektywie będzie też miejscem pozwalającym uzyskać nowy zawód dla uczniów szkół branżowych. Projekt realizowany był dwutorowo. Obejmował zarówno proces zbierania zapachów, jak również przygotowania pomieszczenia do ich przechowywania.
II miejsce – powiat poznański za nowatorskie narzędzia do nauki podpisu dla niewidomych, metodyka i metodologia nauczania w SOSW dla Dzieci Niewidomych w Owińskach.
III miejsce – powiat wrzesiński za budowę Centrum Badań i Rozwoju Nowoczesnych Technologii w Grzymysławicach.
Wyróżnienia: powiat malborski, powiat toruński (dwa wyróżnienia), powiat wrocławski, powiat białostocki, powiat gostyński, powiat poznański, powiat policki, powiat wejherowski.
Województwa
I miejsce – województwo kujawsko-pomorskie za Kujawsko-Pomorską e-Szkołę dla dzieci i młodzieży z Ukrainy
Z chwilą wybuchu wojny w Ukrainie i napływie do Polski obywateli tego państwa została uruchomiona Kujawsko-Pomorska e-Szkoła dla Ukrainy, pomagająca ukraińskim dzieciom, młodzieży a także dorosłym kontynuować lub rozpocząć kształcenie w polskiej rzeczywistości oświatowej. Dzięki wykorzystaniu doświadczeń ze zdalnej edukacji prowadzonej w czasie pandemii, KPSI dla dzieci i młodzieży z Ukrainy wystartowała już 8 marca 2022 roku, czyli 13 dni po napaści Rosji na Ukrainę. Prowadzono e-lekcje języka polskiego, języka angielskiego, matematyki, fizyki, geografii, biologii, informatyki, nauczania początkowego, plastyki i regionalistyki. Wyemitowano 300 e-lekcji, co przełożyło się na 100 godzin nagrań.
II miejsce – województwo małopolskie za projekt Hurtownia Danych, Business Intelligence, Otwarte Dane.
III miejsce – województwo zachodniopomorskie za Regionalne Pogotowie Kryzysowe.
Wyróżnienia: małopolskie, zachodniopomorskie, łódzkie, pomorskie, podlaskie.
Źródło informacji: Serwis Samorządowy PAP