Naloty dronami nad dymiące kominy, ostrzeżenia dla „kopciuchów” i kampania informacyjna na temat zanieczyszczeń powietrza – takie są założenia projektu edukacyjnego „Budowa postaw proekologicznych i świadomości ekologicznej mieszkańców województwa poprzez przeprowadzenie misji smogowych”. Zrealizuje go białogardzkie stowarzyszenie „Ronin” dzięki wsparciu Urzędu Marszałkowskiego Województwa Zachodniopomorskiego.
Drona wykorzystywanego do ekomonitoringu we wtorek przywieźli do Szczecina strażacy z Białogardu – starszy brygadier Jacek Szpuntowicz, komendant tamtejszej PSP, oraz młodszy ogniomistrz Marcin Rynkiewicz. O bezpieczeństwo mieszkańców i czystość środowiska dbają nie tylko podczas służby. Po godzinach działają w Stowarzyszeniu Krzewienia Kultury Fizycznej i Bezpieczeństwa Pożarowego „Ronin”. Podczas spotkania z marszałkiem Olgierdem Geblewiczem i Stanisławem Wziątkiem, członkiem zarządu województwa, opowiedzieli o planowanych od listopada misjach smogowych, które przeprowadzone zostaną w sześciu powiatach Pomorza Zachodniego.
– Wiemy, że jakość powietrza, że smog to jedno z największych wyzwań ekologicznych w Polsce. Wiemy, że jest to związane z infrastrukturą, „kopciuchami”, ale też złymi nawykami naszych mieszkańców – mówił marszałek Olgierd Geblewicz, podpisując umowę na dofinansowanie projekt, który ma budować postawy proekologiczne i edukować mieszkańców.
Podkreślił, że mądra edukacja ekologiczna jest bardziej skuteczna niż karanie.
– Drony pozwalają wyłapać tych, którzy zatruwają środowisko, ale podczas misji smogowych równie ważne, najważniejsze będzie uświadamianie mieszkańcom potrzeby dbania o czystość powietrza. Żebyśmy mogli powiedzieć, że razem zmieniamy Pomorze Zachodnie, razem o nie dbamy – stwierdził Olgierd Geblewicz.
– Rok 2021 jest rokiem ekologicznym w województwie zachodniopomorskim – przypomniał Stanisław Wziątek. – Będziemy przyjmować, na najbliższym posiedzeniu sejmiku, nowy program ochrony środowiska, będziemy także raportować, co się udało zrobić w ostatnim okresie planistycznym. A dzisiejsza umowa to jest praktyczny wymiar realizacji takiego programu. Pokazuje, że powinniśmy wszyscy mieć świadomość, jak bardzo nasze indywidualne zachowanie może wpłynąć na środowisko. Niezwykle cenne w tym programie jest to, że monitorujemy, sprawdzamy, dajemy żółtą kartę tym, którzy nie dbają o powietrze. Ale nie karzemy. To jest przesłanie tego działania. Żółta kartka jest dopiero punktem wyjścia od tego, żeby program był skuteczny. Po pierwszych nalotach zostaną przeprowadzone kolejne i stwierdzimy, czy mieszkańcy wyciągnęli wnioski. Później całościowy monitoring trafi do samorządów – tłumaczył Stanisław Wziątek.
Pierwsze naloty nad kominy mają odbyć się już na początku listopada. W Białogardzie i okolicznych powiatach, a także w Szczecinie.
– Strażacy poza służbą również dbają o bezpieczeństwo i włączają się w działania społeczne w celu podniesienie bezpieczeństwa nie tylko pożarowego, ale środowiska – mówił st. bryg. Jacek Szpuntowicz.
Podkreślał, że w szeregach PSP są profesjonaliści, którzy zajmują się m.in. obsługą dronów. Jednym z nich jest mł. ogniomistrz Marcin Rynkiewicz, inicjator i realizator projektu misji smogowych.
– Projekt narodził się z pasji do dronów. Najbardziej w nich podoba mi się to, że mogą one być wykorzystywane nie tylko do najprostszych rzeczy jak robienie zdjęć i nagrywanie filmów – przyznał Marcin Rynkiewicz. – Mogą być wykorzystywane między innymi do badań zanieczyszczeń powietrza. Na dronie zamontowany jest specjalny czujnik. Takie badanie jest bardzo bezpieczne, nie wymaga dużych nakładów poza samą maszyną, i jest bardzo dokładne, ponieważ próbka jest pobierana bezpośrednio z komina – tłumaczył.
Wyjaśnił też, że w rejonie, gdzie pojawi się zanieczyszczenie powietrza, można szczegółowo zbadać konkretne adresy. Ustalić, co się wydobywa z kominów, w jakim stężeniu itd.
– Czujnik pozwala określić, co jest spalane w danym piecu? Śmieci w postaci lakierowanych desek, plastik, linoleum? Mozna nawet sprawdzić, czy spalane jest wilgotne drewno – podkreślił operator drona.
Ekologiczny monitoring zaplanowano w powiatach: białogardzkim, koszalińskim, świdwińskim, kołobrzeskim, szczecineckim i szczecińskim. W każdym misje smogowe mają odbyć się dwukrotnie, czyli będzie ich w sumie 12. Badanie obejmuje ok. 200 budynków mieszkalnych a szczegółowo 20 kominów wykazujących cechy spalania śmieci. Wszystko to łącznie daje co najmniej 1200 obiektów na pierwszą turę nalotów. Jeśli przyjmiemy, że w budynku wielorodzinnymi znajduje się – średnio – dziesięć lokali mieszkalnych, a w każdym zamieszkują (uśredniając) trzy osoby, edukacyjna akcja smogowa obejmie ponad 35 tysięcy osób. Członkowie stowarzyszenia „Ronin” oraz wspomagający ich pracownicy samorządowi, strażnicy miejscy itd. będą we wszystkich lokalizacjach rozdawać ulotki informacyjne i rozmawiać z mieszkańcami. Tam, gdzie zostanie ujawnione spalanie śmieć, pozostawione zostaną ŻÓŁTE KARTKI. Jako ostrzeżenie dla właściciela nieruchomości i informacja dla sąsiadów, wspólnoty mieszkaniowej, władz gminy. Gotowe raporty smogowe zostaną przekazane do samorządów ze wskazaniem miejsc i osób zanieczyszczających powietrze. Ważną częścią dokumentacji będą zdjęcia i materiały wideo, które zostaną również przekazane mediom.
Druga tura obejmie ten sam teren, a szczególnie wykryte wcześniej miejsca spalania śmieci. Projekt pokaże poziom zanieczyszczenia powietrza na terenie województwa oraz dostarczy argumentów samorządom działającym na rzecz ochrony środowiska. Misje smogowe mają charakter prewencyjny, badawczy. Ich celem nie jest karanie mieszkańców, ale pokazanie im, w jakim środowisku żyją i do czego może prowadzić spalanie śmieci. Decyzje o wprowadzeniu kary zostaną pozostawione samorządom. Pomocny w podjęciu decyzji będzie system „żółtych kartek” i wynik badania powtórnego.
Ochrona środowiska to jeden z priorytetów dla władz województwa. 2021 jest Rokiem Ekologicznym na Pomorzu Zachodnim. Z inicjatywy samorządu województwa organizowane były m.in. wakacyjne eko pikniki. W Szczecinie i Szczecinku powstały ogromne murale pochłaniające zanieczyszczenia powietrza. A we wrześniu ruszyła kampania edukacyjno-informacyjna, która ma upowszechnić zapisy Uchwały Antysmogowej w całym regionie. Jej celem jest promowanie dobrych praktyk na rzecz poprawy jakości powietrza, przeszkolenie przedstawicieli wszystkich gmin województwa zachodniopomorskiego, edukowanie i aktywizacja mieszkańców do wymiany nieekologicznych źródeł ciepła, budowanie postaw proekologicznych.
Projekt „Budowa postaw proekologicznych i świadomości ekologicznej mieszkańców województwa poprzez przeprowadzenie misji smogowych” z budżetu Województwa Zachodniopomorskiego otrzymał dotację wysokości 28 850 zł. Miejscem nadzoru nad projektem będzie EKO PUNKT Fundacji Ekologicznie znajdujący się w Białogardzie przy ulicy 1-go Maja, Centrum KAPITOL, box nr 6. Zadanie zostało wybrane w otwartym konkursie ofert w zakresie edukacji ekologiczne
To już drugi w tym roku konkurs ofert na działania w zakresie edukacji ekologicznej. W pierwszym udzielono dotacji w kwocie 29 950 zł Fundacji Rozwoju Regionalnego Bielik z siedzibą w Szczecinie na realizację zadania pt. „Warsztaty internetowe w służbie ekologii”. W ramach zadania powstaje ogólnopolska platforma internetowa z warsztatami, które w swojej tematyce będą dotykały najważniejszych zagadnień związanych z ochroną powietrza oraz tematami związanymi z termomodernizacją, budownictwem energooszczędnym, jak również wykorzystaniem odnawialnych źródeł energii na potrzeby własne.