Projekt głębokowodnego terminalu kontenerowego wpisuje się w unijny plan tworzenia jednolitego europejskiego obszaru transportu, zakładającego wzrost konkurencyjności, wspierającego transport ekologiczny i intermodalność. Wypełnia też założenia Białej Księgi, wyznaczającej kierunki rozwoju multimodalnych korytarzy transportowych Wspólnoty Europejskiej. Terminal w Świnoujściu w naturalny sposób wpisuje się w te założenia, ponieważ będzie bardzo dobrze skomunikowany zarówno z zapleczem (sieć kolejowa, drogowa, żegluga śródlądowa), jak i przedpolem – od strony Bałtyku.
– Projekt lokujemy w najdalej na zachód wysuniętym polskim porcie morskim, na granicy Polski i Niemiec – podkreśla Krzysztof Urbaś, prezes Zarządu Morskich Portów Szczecin i Świnoujście. – Równocześnie na najkrótszej drodze łączącej Skandynawię ze środkową i południową Europą wzdłuż międzynarodowego korytarza transportowego Bałtyk-Adriatyk (transeuropejska sieć transportowa TEN-T).
Są fundusze na infrastrukturę od strony morza
Wspomniane przedpole terminalu kontenerowego od strony Bałtyku wymaga odpowiedniej infrastruktury. Prezes ZMPSiŚ dodaje, że resort finansów wyemitował właśnie obligacje o wartości jednego miliarda złotych z przeznaczeniem na inwestycje związane z budową portów zewnętrznych.
– Z tytułu tych obligacji, w formie podwyższenia kapitału, ZMPSŚ S.A. otrzymał 328 mln zł – podkreśla prezes Krzysztof Urbaś. – Te fundusze przeznaczymy właśnie na infrastrukturę zapewniającą dostęp do głębokowodnego terminalu kontenerowego w Świnoujściu od strony morza.
Intermodalny korytarz transportowy
Zespół portów Szczecin-Świnoujście poprzez autostrady A11 i A20 skomunikowany jest europejskim systemem autostrad, a poprzez drogę ekspresową S3 (E-65) z południem Polski, Czechami i Słowacją i dalej na południe Europy. Oba porty mają także dogodne połączenia kolejowe. Za pośrednictwem odrzańskiej magistrali kolejowej CE-59 łączą się z przemysłowymi ośrodkami zachodniej i południowej Europy. Dodajmy E-30, czyli Odrzańską Drogę Wodną, która stanowi część śródlądowego szlaku wodnego o międzynarodowym znaczeniu (ujętą w ONZ-towskiej Konwencji AGN). Docelowo połączy ona port Świnoujście z Bratysławą na Dunaju.
Sieć kolejowa modernizowana za 1,5 mld zł
W Szczecinie i Świnoujściu spółka PKP Polskie Linie Kolejowe realizuje właśnie inwestycję za 1,5 mld zł. W obu portach zmodernizuje blisko 100 kilometrów torów (Szczecin – 61 km, Świnoujście – 35) oraz prawie 84 kilometry sieci trakcyjnej. Wymieni aż 285 rozjazdów (Szczecin – 177 i Świnoujście – 108). Poziom bezpieczeństwa podniesie montaż nowoczesnych urządzeń sterowania ruchem kolejowym oraz przebudowa 12 przejazdów kolejowo-drogowych w Szczecinie i 10 w Świnoujściu. W Szczecinie przebuduje most nad rzeką Parnicą oraz 3 wiadukty kolejowe.
Inwestycja zapewni dojazd do portów dłuższych i cięższych składów. Pojadą pociągi 750-metrowe o obciążeniu 221 kN na oś. Dzięki likwidacji wąskich gardeł, składy towarowe zostaną obsłużone szybciej i sprawniej. Zwiększą się możliwości przeładunkowe stacji w Szczecinie i w Świnoujściu. Porty przyjmą i odprawią więcej ładunków, co poprawi wzrost konkurencyjności przewozów towarowych i potencjału portów oraz pozytywnie wpłynie na rozwój gospodarczy regionu.
Przedsięwzięcie dofinansowane jest kwotą 510 mln zł z unijnego funduszu CEF – „Łącząc Europę”. Zakończenie prac zaplanowano na połowę 2022 roku.
Nadodrzanką (CE-59) więcej i szybciej
PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. planują również modernizację linii kolejowej z Rzepina przez Szczecin Podjuchy i Szczecin Dąbie do Świnoujścia (tzw. Nadodrzanka), którą przewożone są towary z Dolnego Śląska do zachodniopomorskich portów. Inwestycja zakłada dostosowanie torów do poruszania się po nich dłuższych i cięższych składów z prędkością do 120 km/h, co pozwoli w pełni wykorzystać potencjał portów w Szczecinie i Świnoujściu. Obecnie trwa opracowywanie studium wykonalności, które jest krokiem do realizacji inwestycji w nowej perspektywie unijnej 2021-2027.
Ekspresową S-3 od Świnoujścia do granicy
Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad przystąpiła do realizacji ostatniego etapu budowy drogi ekspresowej S3 z Troszyna do Świnoujścia. Mateusz Grzeszczuk ze szczecińskiego oddziału GDDKiA informuje, iż w 2024 roku dojedziemy nową drogą już do Świnoujścia, i w drugą stronę – do granicy z Czechami. To kolejne międzynarodowe połączenie transportowe bardzo ważne dla planowanego terminalu w Świnoujściu.
Tor wodny modernizowany
Żegluga śródlądowa dopełni komunikacyjną sieć połączeń. W 2022 roku zakończy się modernizacja toru wodnego Świnoujście-Szczecin do głębokości 12,5 m. Inwestycja, której koszt przekracza 1,4 mld zł, jest wysoce zaawansowana. Zarząd Morskich Portów Szczecin i Świnoujście do nowych parametrów toru dostosowuje nabrzeża szczecińskiego portu. Prace w Kanale Dębickim pochłoną ponad 343 mln złotych natomiast za modernizację Basenu Kaszubskiego wykonawca zainkasuje ponad 223 mln zł.
Pogłębiony tor wodny poprawi dostępność zespołu portowego. Oprócz tego, że do Szczecina będą mogły wpływać duże statki typu handymax, o nośności powyżej 40 tys. ton, zmodernizowany tor ożywi też żeglugę w kierunku Berlina, a w perspektywie odrzańską drogą wodną (E-30) połączy Świnoujście i Szczecin poprzez Dunaj z Morzem Czarnym.
Oferty można składać do 28 stycznia 2021 roku
Trwa postępowanie w celu wyłonienia wykonawcy i późniejszego operatora głębokowodnego terminalu kontenerowego. Zainteresowani swoje oferty mogą składać do 28 stycznia 2021 r.