4 lutego po raz 23. obchodzimy Światowy Dzień Walki z Rakiem. To dobra okazja, by podsumować pierwszy rok działalności Centrum Raka Jelita Grubego i przyjrzeć się rozwojowi onkologii w szczecińskim Szpitalu Wojewódzkim, który przecież ze szpitalem onkologicznym się raczej nie kojarzy. Niesłusznie, bo – obok raka jelita grubego – w SPWSZ leczymy m.in. raki płuca, prostaty, jąder, pęcherza moczowego, nerek, mózgu, wątroby, trzustki, dróg żółciowych, żołądka, tarczycy i nadnerczy oraz chłonaki, szpiczaki i białaczki.
Szczeciński Szpital Wojewódzki od lat systematycznie rozwija onkologię. Istotnym momentem było połączenie szpitala przy ul. Arkońskiej i placówki w Zdunowie. Ten ruch rozszerzył zakres świadczeń onkologicznych Szpitala Wojewódzkiego o te związane z rakiem płuc i oskrzeli. Torakochirurdzy ze Zdunowa, jako jedyni w regionie, operują również raka przełyku.
Wysokospecjalistyczne świadczenia realizują także chirurdzy onkologiczni z ul. Arkońskiej. W Zachodniopomorskiem tylko tutaj przeszczepia się wątroby we wskazaniu raka wątrobowokomórkowego. Nie ma również innego miejsca w zachodniej Polsce, w którym można skorzystać z metody HIPEC – dootrzewnowej chemioterapii, która w temperaturze 42 stopni Celsjusza podawana jest bezpośrednio do jamy brzusznej pacjenta i jest nawet stukrotnie bardziej skuteczna niż ta podawana dożylnie. Z kolei dzięki nowoczesnemu urządzeniu EUS (endosonografia), które łączy metodę endoskopową z ultrasonografią, możliwa jest skuteczna diagnostyka m.in. guzów trzustki czy innych trudno dostępnych guzów narządów układu pokarmowego i pobranie materiału do badań histopatologicznych. W operacjach nowotworów tarczycy lekarze korzystają zaś z systemu neuromonitoringu, który pozwala na zachowanie szczególnej uwagi na nerw krtaniowy wsteczny odpowiadający za głos. Zabiegi te wykonywane są z zastosowaniem nowoczesnej aparatury do resekcji guzów. Specjaliści przy tych zabiegach zajmują się także plastyką skóry.
– Rzeczywiście wykonujemy wiele specjalistycznych operacji o charakterze onkologicznym. Jako jeden z pierwszych ośrodków w Polsce lata temu zaczęliśmy laparoskopowo operować pacjentów z rakiem nadnerczy – mówi dr Samir Zeair kierujący oddziałem chirurgii ogólnej i transplantacyjnej z pododdziałem chirurgii onkologicznej. – Mogę powiedzieć, że codziennością lekarzy mojego oddziału są operacje guzów trzustki, wątroby i dróg żółciowych, żołądka, dwunastnicy, jelita grubego i cienkiego. Nasi koledzy z oddziału urologii ogólnej i onkologicznej najczęściej zajmują się z kolei nowotworami prostaty i jąder, a neurochirurdzy guzami mózgu (z wykorzystaniem specjalistycznej neuronawigacji) czy rdzenia kręgowego. Wszyscy pracujemy na jednym, wspólnym, nowoczesnym bloku operacyjnym.
Onkologia w SPWSZ to jednak nie tylko chirurgia i oddziały zabiegowe. To także, a może nawet przede wszystkim, oddział chorób wewnętrznych i onkologii, który diagnozuje pacjentów z podejrzeniem raka i leczy tych, którzy dostali potwierdzenie diagnozy choroby onkologicznej. Przy oddziale funkcjonuje poradnia specjalistyczna z punktem podawania cytostatyków. Chemioterapia podawana jest także pacjentom hospitalizowanym w oddziale, w trybie jedno- lub wielodniowym.
– Mamy szczęście być częścią szpitala wielospecjalistycznego, w którym onkologia kliniczna może korzystać z zaplecza m.in. kardiologicznego, nefrologicznego ze stacją dializ, urologicznego, hematologicznego oraz wielu innych specjalności obecnych w naszej jednostce – mówi prof. Violetta Sulżyc-Bielicka kierująca oddziałem chorób wewnętrznych i onkologii. – Diagnozujemy i leczymy kompleksowo, interdyscyplinarnie; prowadzimy pacjentów od podejrzenia, przez diagnozę i leczenie, a następnie sprawujemy nadzór onkologiczny po zakończeniu leczenia. Przełomowym był dla naszego szpitala ubiegły rok – połączyliśmy dwa oddziały onkologiczne, uruchomiliśmy oddział hematologii i wyczekiwane centrum raka jelita grubego.
W roku 2022 pod opieką lekarzy z Centrum Raka Jelita Grubego pozostawało ok. 640 pacjentów – diagnozowanych, leczonych aktywnie i monitorowanych. 224 z nich, z wykrytym nowotworem, było konsultowanych przez konsylium onkologiczne, w ramach którego lekarze w interdyscyplinarnym zespole omawiają najkorzystniejszy schemat leczenia. W ubiegłym roku chirurdzy, w ramach centrum, przeprowadzili łącznie 91 operacji raków jelita grubego. Znaczna część zabiegów odbyła się z wykorzystaniem metod laparoskopowych.
O centrum raka jelita grubego
Zadaniem centrum raka jelita grubego funkcjonującego w strukturach Szpitala Wojewódzkiego przy ul. Arkońskiej w Szczecinie jest sprawne i szybkie poprowadzenie pacjenta z podejrzeniem lub rozpoznaniem nowotworu złośliwego jelita grubego.
Jak skorzystać z opieki w ramach CRJG?
Pacjent z podejrzeniem lub z rozpoznanym nowotworem jelita grubego, posiadający kartę DiLO kontaktuje się z koordynatorem centrum (tel. 605 500 478 / email: centrumrakajg@spwsz.szczecin.pl). Koordynator ustala wizytę w poradni gastrologicznej, onkologicznej, chirurgicznej lub pracowni endoskopowej celem dalszej diagnostyki. Po potwierdzeniu diagnozy zbiera się interdyscyplinarne konsylium onkologiczne, aby opracować plan leczenia. Kolejnym krokiem jest samo leczenie (np. radioterapia, chemioterapia, chirurgia, zabiegi endoskopowe, zabiegi w ramach radiologii interwencyjnej), po którym przychodzi czas na monitorowanie pacjenta (nawet do 5 lat po zakończeniu leczenia).