Porozumienie czterech marszałków Polski zachodniej w sprawie programu ratunkowego dla Odry stało się faktem. Dokument podpisali marszałkowie: Olgierd Geblewicz (Zachodniopomorskie), Elżbieta Anna Polak (Lubuskie), Andrzej Buła (Opolskie) oraz Tymoteusz Myrda – członek zarządu województwa dolnośląskiego. Dokument parafowano w poniedziałek 22 sierpnia 2022 r. w Cigacicach – w Przystani Tu, która jako restauracja i miejsce otwarte dla kultury została dotknięta katastrofą ekologiczną w Odrze.
Podczas briefingu prasowego marszałek lubuska Elżbieta Anna Polak powiedziała, że temat jest bardzo trudny, dlatego cztery nadodrzańskie województwa postanowiły stawić mu czoło, bo tak łatwiej nie tylko będzie postawić diagnozę całego ekosystemu, ale i również wspólnie przygotować program ratunkowy dla Odry.
– Jesteśmy grupą inicjatywną, ponieważ chciałabym bardzo, żeby do naszego porozumienia dołączył Śląsk, gdzie swój bieg Odra zaczyna i chciałabym bardzo zaprosić do naszego porozumienia Brandenburgię, Meklemburgię-Pomorze Przednie – i takie rozmowy w ubiegły piątek przeprowadziłam – poinformowała Elżbieta Anna Polak.
Podpisane porozumienie jest formą listu intencyjnego, który otwiera możliwości dalszego wspólnego działania.
– Od kilku dni słyszymy bardzo złą, negatywną narrację, że w zasadzie to jest niewielka skala, niebezpieczeństwo ustało, że możemy odetchnąć z ulgą i życie wraca nad Odrę. Musimy dziś działać, żeby niestety wyręczyć państwo. Dziś mobilizujemy nasze środowiska naukowe, aby rozpoczęły prowadzenie badań nad przyczynami tej katastrofy oraz wypracowały rekomendacje, które będą powodowały, że tego typu katastrofy nigdy się nie powtórzą – powiedział zachodniopomorski marszałek Olgierd Geblewicz.
Celem współpracy samorządowców jest przygotowanie wspólnego i kompleksowego Programu Odbudowy Ekosystemu Rzeki Odry.
Marszałkowie zadeklarowali w porozumieniu powołanie międzyregionalnego zespołu eksperckiego, którego celem będzie diagnoza ekosystemu i wyznaczenie kierunków działania w zakresie poprawy stanu środowiska Odry. Zachodniopomorskimi przedstawicielami w tym gremium będą prof. Robert Czerniawski, dyrektor Instytutu Biologii Uniwersytetu Szczecińskiego oraz naukowcy z Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego: dr hab. inż. Adam Tański, prof. ZUT z Wydziału Nauk o Żywności i Rybactwa, prezes szczecińskiego okręgu Polskiego Związku Wędkarskiego, dr hab. inż. Agata Markowska-Szczupak, prof. ZUT z Katedry Inżynierii Chemicznej i Procesowej Wydziału Technologii i Inżynierii Chemicznej oraz dr hab. inż. Hanna Siwek, prof. ZUT z Katedry Bioinżynierii w Wydziale Kształtowania Środowiska i Rolnictwa.
Samorządowcy będą również monitorować stan sytuacji ekologicznej w Odrze, w tym będą prowadzić monitoring jakości wody powierzchniowej w ramach uczelni wyższych z wszystkich czterech województw, według wypracowanego wspólnego schematu.
Będą wspierać działania mające na celu szacowanie szkód powstałych w wyniku katastrofy na Odrze.
Przygotują także wspólny program, zawierający naukowe rekomendacje działań zmierzających do wsparcia odbudowy ekosystemu Odry, a następnie przedłożą go rządowi, parlamentowi oraz Sejmikom Województw w celu jego skutecznego i szybkiego wdrożenia.
Ponadto dokonają analizy ustawy dot. Prawa Wodnego pod kątem funkcjonowania współpracy samorządów, Regionalnych Zarządów Gospodarki Wodnej oraz innych służb państwowych, celem wypracowania wspólnych postulatów w zakresie zmiany przepisów usprawniających zarządzanie zasobami wodnymi w sposób bezpieczny dla środowiska.
Foto: Urząd Marszałkowski Województwa Lubuskiego