Podczas prac ziemny prowadzonych na ulicy Wilków Morskich w Kamieniu Pomorskim doszło do kolejnego spektakularnego odkrycia. W zeszłym tygodniu członkowie Stowarzyszenia im. Św. Korduli natrafili na fragment bulli papieża Innocentego. Tym razem w odległości ok. 15 metrów od ostatniego odkrycia natrafiono na średniowieczną (XIII-XV wiek) muszlę św. Jakuba z Santiago de Compostella.
Zabytek odkryty został na głębokości ok. 60 cm od obecnego poziomu ulicy. Prawdopodobnie umieszczony był pierwotnie w metalowej skrzynce, która niestety uległa zniszczeniu. Muszla ma kształt wydłużonego wachlarza z charakterystycznymi rowkami zbiegającymi się u nasady – mają one symbolizować drogi, które ze wszystkich stron zmierzają w kierunku Composteli w Hiszpani. Muszla o wymiarach 12 cm na 12 cm, ma na powierzchni widoczne 3 intencjonalnie wykonane otwory. Służyły one do przeciągania przez nie rzemienia, który pierwotnie mocowany był do kapelusza, płaszcza lub sakiewki pielgrzyma powracającego z Santiago de Composteli, gdzie wg przekazów historycznych znajduje się grób św. Jakuba Apostoła Większego. Odkryta muszla może pochodzić z małża z gatunku „Pecten maximus”, powszechnie występującego na wybrzeżu północno-zachodniej części Półwyspu Iberyjskiego. Jest to drugie tego typu odkrycie na Pomorzu Zachodnim, wcześniej na podobny okaz natrafiono podczas wykopalisk w Kołobrzegu. Muszle te były w średniowieczu dowodem na odbycie pielgrzymki. Były również rodzajem pamiątki religijnej, jak również ochrony magicznej (amuletu), a nawet relikwii dla osoby jej posiadającej. Muszla była też w późnym średniowieczu i renesansie symbolem kobiecości, płodności i zmysłowości jak na obrazie Sandra Botticelliego pt. Narodziny Wenus (wł. Nascita di Venere), na którym malarz przedstawił wynurzającą się z wody Wenus stojącą na muszli przypominającej te z Santiago de Composteli. Muszla była przede wszystkim dowodem na odbycie pielgrzymki. Stanowiła również dla pątnika dużą wartość duchową i nie rzadko po jego śmierci wkładana była do grobu zmarłego.
Na pielgrzymki do Santiago de Composteli z naszej części Europy w średniowieczu było stać nielicznych, przede wszystko rycerzy i możnowładców. Taka podróż trwała wiele miesięcy. Były one również niebezpieczne, dlatego też należało mieć ze sobą list żelazny z parafii, ostemplowany pieczęcią biskupa.
Z terenu kraju znanych jest jedynie 8 takich eksponatów. Wśród nich muszla odkryta podczas badań archeologicznych na cmentarzysku na Ostrowie Lednickim koło Gniezna, Starym Mieście w Elblągu, Kołobrzegu, we Wrocławiu odkryta na Nowym Targu, Lublinie, Raciborzu i Cieszynie.
Muszla odkryta w Kamieniu Pomorskim jest bardzo krucha, ma liczne pęknięcia, dlatego też poddana zostanie konserwacji. Po niej zostanie wyeksponowana w Muzeum Historii Ziemi Kamieńskiej.
Foto: Facebook/Muzeum Historii Ziemi Kamieńskiej