Liczba uczniów, którzy decydują się na udział w lekcjach religii w polskich szkołach, od lat systematycznie maleje. Ten trend jest zauważalny w wielu regionach kraju, a jednym z miast, które wyraźnie odczuwa konsekwencje tej zmiany, jest Szczecin. Sytuacja ta stawia pytania o zasadność wydatków publicznych na nauczanie religii w szkołach, zwłaszcza w kontekście rosnących kosztów funkcjonowania systemu oświaty.
Jak wynika z danych przedstawionych przez Martę Kufel z Urzędu Miasta Szczecin, w stolicy województwa zachodniopomorskiego do szkół uczęszcza ponad 44 tysiące uczniów. Mimo to tylko niespełna 40% z nich bierze udział w lekcjach religii, a zaledwie 2% wybiera zajęcia z etyki. O ile w szkołach podstawowych religia cieszy się jeszcze stosunkowo dużą popularnością – uczęszcza na nią blisko 60% uczniów – o tyle w szkołach ponadpodstawowych odsetek spada do 15 procent. Trend ten, jak zauważają urzędnicy, nie jest nowy, lecz z roku na rok nabiera na sile.
„Do szczecińskich szkół uczęszcza ponad 44 tys. uczniów, z czego niespełna 40 procent z nich chodzi na lekcje religii, a niecałe 2 procent na lekcje etyki. Dane pokazują, że lekcje religii cieszą się większą popularnością w szkołach podstawowych, gdzie uczęszcza na nie blisko 60 procent uczniów, niż w szkołach ponadpodstawowych. Nie jest to nowa sytuacja, ponieważ tego typu trend obserwowany jest od wielu lat. Roczne koszty ponoszone na nauczanie w szkołach, dla których organem prowadzącym jest Miasto Szczecin, są ściśle związane z liczbą godzin zajęć realizowanych przez poszczególne jednostki oświatowe. Szacuje się, że tylko w bieżącym roku szkolnym będą one wynosiło około 19 mln złotych” – informuje Marta Kufel z Urzędu Miasta Szczecin. Koszty te – sięgające 19 mln zł rocznie – są dla miasta niemałym obciążeniem, szczególnie w obliczu rosnących potrzeb innych sektorów edukacji, jak choćby wsparcia dla uczniów ze specjalnymi potrzebami czy inwestycji w infrastrukturę szkolną.
W Stargardzie, leżącym niespełna 40 km od Szczecina, sytuacja wygląda zupełnie inaczej. W tamtejszych szkołach podstawowych odsetek uczestników lekcji religii jest aż o 30% wyższy niż w Szczecinie. Ten kontrast może wynikać z różnic w strukturze społecznej czy podejściu rodziców do edukacji religijnej. Średnie miesięczne wynagrodzenie katechety w regionie wynosi ponad 7 tysięcy złotych.
Ministerstwo edukacji rozważa różne opcje związane z przyszłością lekcji religii w szkołach. Wśród rozważanych rozwiązań pojawia się m.in. propozycja jednej godziny religii tygodniowo opłaconej z budżetu państwa i organizowanej na pierwszej lub ostatniej godzinie zajęć. Czy religia pozostanie w szkołach w obecnej formie, czy też czekają nas zmiany – czas pokaże. Jednakże, jak wskazują dane, coraz więcej uczniów i rodziców opowiada się za ograniczeniem jej obecności w systemie publicznej oświaty.