Krzywy Las to jedna z najbardziej intrygujących atrakcji przyrodniczych w Polsce, która budzi zainteresowanie zarówno wśród mieszkańców Pomorza Zachodniego, Polski, jak i turystów z najdalszych zakątków globu. Ten wyjątkowy las, znajdujący się niedaleko Gryfina, kryje w sobie tajemnicę, której początków nie sposób dokładnie ustalić.
„Krzywy Las powstał na pewno dawno, ale nie podam precyzyjnej daty, precyzyjnego terminu, kiedy wetknięto po raz pierwszy sadzonkę sosnową, która została później zdeformowana” – mówi Lidia Kmiecińska z Nadleśnictwa Gryfino, zaznaczając jednocześnie, że według dostępnych, choć nielicznych źródeł, las mógł powstać około 1932 lub 1936 roku, czyli jeszcze przed II wojną światową.
Dziś, po niemal 90 latach, krzywe sosny są uważane za unikatowy skarb przyrody, a ich osobliwie wygięte pnie stanowią zagadkę, którą próbują rozwikłać zarówno naukowcy, jak i odwiedzający. Las zajmuje niewielką powierzchnię – niespełna pół hektara, ale skrywa w sobie dokładnie 105 zdeformowanych sosen. Każda z nich przybrała kształt litery C, tworząc niezwykłe łuki, które skierowane są w jednym kierunku – na północ. Kontrastują one z prostymi sosnami otaczającymi Krzywy Las, co dodatkowo potęguje jego wyjątkowość.
Krzywy Las od lat fascynuje zarówno badaczy, jak i zwykłych turystów, którzy zastanawiają się, jak powstały te nietypowe drzewa. „Każdy, kto przyjeżdża do Krzywego Lasu, właściwie zadaje sobie dwa pytania: Jak? No i oczywiście po co?” – zauważa Kmiecińska.
Choć dokładny sposób deformacji drzew pozostaje tajemnicą, istnieje kilka teorii na ten temat. Leśnicy są zdania, że młode drzewka sosnowe, w wieku 6-7 lat, zostały pozbawione wierzchołków, a boczne gałęzie wyprowadzono w taki sposób, aby uzyskać charakterystyczną krzywiznę. Inna teoria, przedstawiona przez prof. Eugeniusza Ćwiklińskiego w 1971 roku, sugeruje, że pnie drzew były nacinane, a następnie przyginane do ziemi i utrzymywane w tej pozycji za pomocą lin.
Pytanie, dlaczego ktoś zadał sobie trud, aby tak precyzyjnie deformować drzewa, pozostaje nierozstrzygnięte. Wśród hipotez najczęściej pojawia się teoria, że drzewa miały służyć jako materiał do produkcji sań rogatych, popularnych w okresie przedwojennym. Zdarzały się także sugestie, że deformacje miały na celu uzyskanie elementów konstrukcyjnych do wozów, które były używane w rolniczych terenach Międzyodrza.
Pomimo upływu lat i naturalnego procesu starzenia się drzew, Krzywy Las wciąż przyciąga tłumy. Aby jednak zachować to unikalne miejsce dla przyszłych pokoleń, Nadleśnictwo Gryfino, we współpracy z Fundacją PGE i Gminą Gryfino, rozpoczęło projekt rewitalizacji Krzywego Lasu. W jego ramach utworzono nową powierzchnię, na której rosną młode sosny – zarówno te, które powstały z nasion krzywych sosen, jak i tych o naturalnych kształtach, które będą w przyszłości poddawane modyfikacjom.
Czy przyszłe pokolenia również będą mogły cieszyć się widokiem tajemniczych krzywizn? Wszystko wskazuje na to, że tak. Nowy Krzywy Las będzie kontynuował tradycję, jednocześnie pozostawiając odrobinę tajemnicy, która towarzyszy temu miejscu od jego powstania. Krzywy Las pozostaje zagadką, która fascynuje i intryguje. Choć trudno dziś jednoznacznie odpowiedzieć, jak i po co powstały te zdeformowane drzewa, jedno jest pewne – Krzywy Las to miejsce, które warto odwiedzić, aby na własne oczy przekonać się o jego niezwykłości i magii.
Foto: Janusz Merz/Twoje Radio
