Prezydent Andrzej Duda zaprzysiągł w poniedziałek po południu Mateusza Morawieckiego na Prezesa Rady Ministrów; powołał także nowy rząd premiera Morawieckiego.
Kilka stanowisk – w porównaniu z poprzednim rządem Mateusza Morawieckiego – zostało utrzymanych. Na czele Ministerstwa Obrony Narodowej pozostał Mariusz Błaszczak. Marlena Maląg została szefową Ministerstwa Rozwoju i Technologii. Resortem rodziny i polityki społecznej pokieruje natomiast działaczka społeczna, od 2019 r. przewodnicząca Rady Rodziny przy MRiPS Dorota Bojemska.
Szymon Szynkowski vel Sęk stanął na czele Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Szefem MSWiA został natomiast Paweł Szefernaker, który był dotąd wiceministrem.
Szefową Ministerstwa Aktywów Państwowych została Marzena Małek, która od 2022 r. była dyrektor generalną w MAP. Ministrem Edukacji i Nauki został Krzysztof Szczucki, który w latach 2020-2023 był prezesem Rządowego Centrum Legislacyjnego. Resortem finansów pokieruje Andrzej Kosztowniak, który był przewodniczącym Komisji Finansów Publicznych w poprzedniej kadencji Sejmu, a Ministerstwem Funduszy i Polityki Regionalnej Małgorzata Jarosińska-Jedynak.
Szefem resortu infrastruktury został Alvin Gajadhur, który od 2017 r. pełnił funkcję Głównego Inspektora Transportu Drogowego. Anna Łukaszewska-Trzeciakowska stanęła na czele Ministerstwa Klimatu i Środowiska. Szefową Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Przewodniczącą Komitetu ds. Pożytku Publicznego została posłanka i aktorka Dominika Chorosińska.
Na czele Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi stanęła dotychczasowa wiceminister Anna Gembicka, a polska szpadzistka, była mistrzyni Europy i świata Danuta Dmowska-Andrzejuk pokieruje pracami resortu sportu i turystyki.
Szefem resortu sprawiedliwości został dotychczasowy wiceminister Marcin Warchoł. Ministrem Zdrowia została Ewa Krajewska, która od 2021 r. była Głównym Inspektorem Farmaceutycznym.
Szefem Kancelarii Prezesa Rady Ministrów została natomiast Izabela Antos, która od 2018 r. pracuje w KPRM. Jacek Ozdoba, który dotychczas był sekretarzem stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska, został ministrem-członkiem Rady Ministrów.
13 listopada, w dniu pierwszego posiedzenia Sejmu nowej kadencji, prezydent przyjął dymisję Rady Ministrów, a następnie desygnował Mateusza Morawieckiego na premiera. W ciągu 14 dni prezydent powołuje Prezesa Rady Ministrów i pozostałych członków rządu i odbiera od nich przysięgę – termin na to upływa w poniedziałek, 27 listopada. Następnie premier w ciągu 14 dni przedstawia Sejmowi tzw. exposé z wnioskiem o udzielenie jej wotum zaufania.
Konstytucja stanowi, że jeśli w pierwszym kroku nie uda się wyłonić rządu inicjatywę w tworzeniu rządu przejmuje Sejm; kandydata na premiera może zgłosić grupa co najmniej 46 posłów. Sejm wybiera premiera większością bezwzględną w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.
W wyborach do Sejmu, które odbyły się 15 października, PiS zdobyło 194 mandaty, co nie daje większości co najmniej 231 posłów. KO zdobyła 157 mandatów, Trzecia Droga – 65, Nowa Lewica – 26, a Konfederacja – 18.
10 listopada doszło do parafowania umowy koalicyjnej przez przewodniczącego Platformy Obywatelskiej Donalda Tuska, przewodniczącego Polski 2050 Szymona Hołowni, prezesa Polskiego Stronnictwa Ludowego Władysława Kosiniaka-Kamysza oraz współprzewodniczących Nowej Lewicy: Włodzimierza Czarzastego i Roberta Biedronia. Kandydatem koalicji na premiera jest Donald Tusk. (PAP)
autorzy: Marcin Jabłoński, Edyta Roś